วันออกพรรษาประเพณีที่เกี่ยวข้องปฏิบัติสืบสานต่อเนื่องกันมาคือ การตักบาตรเทโวโรหนะ ซึ่งจะตรงกับวันแรม 1 ค่ำเดือน 11 หรือหลังจากออกพรรษาไปแล้วหนึ่งวัน ประเพณีการตักบาตรเทโวในสมัย พุทธกาลตามที่มีกล่าวขานถึงนั้นเมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมและ เสด็จขึ้นไปโปรดพระพุทธมารดาโดยจำพรรษาอยู่ ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เป็นเวลา 1พรรษาและเมื่อออกพรรษาพระองค์ได้เสด็จกลับยังโลกมนุษย์ ณ เมืองสังกัสสนคร และการที่พระพุทธองค์ทรงเสด็จลงมาจากสวรรค์ ชั้นดาวดึงส์เรียกตามศัพท์ภาษา บาลีว่า “เทโวโรหนะ”
นางสัมฤทธิ์ ทองวิเชียร ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บ้านเกษตรกรเนินกระบก หมู่ที่ 5 ตำบลบ่อวิน อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี ได้เปิดเผยว่าจะต้องตักบาตรด้วย ข้าวต้มลูกโยน ขนมที่ปู่ย่าตาทวดทำขึ้นมาเพื่อการนี้โดยเฉพาะและต่อเนื่องตลอดมา “ข้าวต้มลูกโยน” หรือ “ข้าวต้มหาง” ลักษณะคล้ายข้าวต้มมัดแต่มีขนาดเล็กกว่าอีกทั้งในรูปแบบการห่อมีเอกลักษณ์โดดเด่นโดยจะไว้หางยาวเพื่อความสะดวกในการใส่บาตร การทำข้าวต้มลูกโยนว่า ข้าวต้มลูกโยน หรือ ข้าวต้มหาง ทำมาจากข้าวเหนียว ซึ่งจะนำมาผัดกับกะทิคล้ายกับการทำข้าวต้ม มัดแต่จะมีขนาดเล็กกว่า ข้าวต้มลูกโยนที่นี่จะใส่กล้วยถั่วดำแล้วนำมาห่อซึ่งรูปแบบการห่อจะนำใบเตยหรือใช้ใบมะพร้าว ฯลฯทำเป็นกรวยม้วนพันไปจนหุ้มข้าวเหนียวโดยทิ้งชายไว้จากนั้นจะมัดด้วยตอกก่อนนำไปนึ่งให้สุกอีกครั้ง “การทำข้าวต้มลูกโยน หรือ ข้าวต้มหาง” จะนิยมทำขึ้นในวันออกพรรษาประเพณีนี้ชาวเขาพระงามได้ปฏิบัติสืบสานมาอย่างต่อเนื่องอีกทั้งเป็นประเพณีเก่าแก่ของที่นี่ซึ่งทุกบ้านจะทำข้าวต้มลูกโยนเพื่อนำไปทำบุญตักบาตรเทโวฯ ระลึกถึงพระพุทธเจ้าตามตำนาน ข้าวต้มลูกโยน จึงเป็นขนมที่น่ามหัศจรรย์ ยากที่จะลืม
