- กสม. เผยกรณีสำนักงานทะเบียนอำเภอเมืองระนองใช้เวลาพิจารณาคำขอพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นนานกว่า 7 ปี ล่าช้าเกินสมควร เตรียมตรวจสอบการละเมิดสิทธิฯ
นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เปิดเผยว่า ตามที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ได้รับเรื่องร้องเรียนเมื่อเดือนพฤษภาคม 2565 จากผู้ร้องสองรายซึ่งเป็นผู้ยื่นคำขอพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 ระบุว่า เมื่อเดือนเมษายน 2558 ผู้ร้องทั้งสองได้ยื่นคำขอพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นต่อสำนักทะเบียนอำเภอเมืองระนอง ซึ่งได้ส่งต่อเรื่องดังกล่าวไปยังสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เพื่อพิจารณาตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ต่อมาเมื่อเดือนสิงหาคม 2562 สำนักทะเบียนกลาง ได้มีหนังสือทักท้วงให้สำนักทะเบียนอำเภอเมืองระนอง ดำเนินการสอบข้อเท็จจริงเพิ่มเติม หลังจากนั้น เมื่อเดือนมกราคม 2565 สำนักทะเบียนอำเภอเมืองระนองได้ดำเนินการตามข้อทักท้วงและจัดส่งข้อมูลให้สำนักทะเบียนกลางเรียบร้อยแล้ว แต่จนถึงปัจจุบันนับตั้งแต่วันที่ผู้ร้องได้ยื่นคำขอดังกล่าว ปรากฏว่าระยะเวลาได้ล่วงเลยมากว่า 7 ปี แล้ว แต่ผู้ร้องยังไม่ทราบผลการดำเนินการ จึงขอให้ กสม. ประสานการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
สำนักงาน กสม. ได้ประสานการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนกรณีดังกล่าวไปยังสำนักทะเบียนอำเภอเมืองระนอง และสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง หลายครั้ง ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม – ธันวาคม 2565 แต่จนถึงปัจจุบัน สำนักงาน กสม. ก็ยังมิได้รับแจ้งความคืบหน้าหรือผลการดำเนินการแต่อย่างใด กสม. ในคราวประชุมด้านการคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิมนุษยชน เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2566 พิจารณาแล้วเห็นว่า การที่สำนักทะเบียนอำเภอเมืองระนองใช้ระยะเวลาพิจารณาและแจ้งผลการขอพิสูจน์และรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นยาวนานกว่า 7 ปี เป็นระยะเวลาที่ล่วงเลยเกินสมควร ซึ่งส่งผลกระทบต่อสิทธิและสวัสดิการขั้นพื้นฐานที่ผู้ร้องพึงได้รับตามกฎหมาย และอาจมีประเด็นเกี่ยวกับสิทธิและสถานะของบุคคล อันเกี่ยวเนื่องกับสิทธิในการเสนอเรื่องราวร้องทุกข์ต่อหน่วยงานของรัฐและได้รับแจ้งผลการพิจารณาโดยรวดเร็ว จึงมีมติยกระดับรับเรื่องดังกล่าวไว้เป็นคำร้อง เพื่อดำเนินการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อไป
