การประชุมสุดยอดกลุ่มประเทศบริกส์ (BRICS Summit) ครั้งที่ 15 ณ นครโจฮันเนสเบิร์กของแอฟริกาใต้ ซึ่งจัดขึ้นในวันที่ 22-24 ส.ค. นี้ กำลังถูกจับตามองจากทั่วโลก
เนื่องจาก BRIC เป็นการรวมตัวของกลุ่มประเทศกําลังพัฒนาที่มีการพัฒนาและการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว (Emerging Market) ประกอบด้วยประเทศ บราซิล (Brazil) รัสเซีย (Russia) อินเดีย (India) และ จีน (China) เพื่อย้ายอํานาจเศรษฐกิจโลกจากกลุ่มประเทศพัฒนาแล้วอย่าง G7 มาสู่กลุ่มประเทศกําลังพัฒนา
โดยที่ประเทศทั้งสี่ข้างต้นมีพื้นที่รวมกันมากกว่าหนึ่งในสี่ของโลก และมีจํานวนประชากรรวมกันมากกว่าร้อยละ 40 ของประชากรโลก
ต่อมาประเทศแอฟริกาใต้ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกของกลุ่มอย่างเป็นทางการเมื่อเดือนธันวาคม 2553 และปรับชื่อจาก BRIC เป็น BRICS
การประชุม BRICS ที่แอฟริกาใต้ครั้งนี้ยังมีวาระประกาศรับ 5 ประเทศใหม่เข้าเป็นสมาชิกอย่างเป็นทางการ ได้แก่ ซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อียิปต์ อาร์เจนตินา และอินโดนีเซีย
นอกจากนี้มีอีกอย่างน้อย 40 ประเทศสนใจเข้าร่วมเป็นสมาชิกกลุ่ม BRICS โดย 22 ประเทศยื่นเอกสารสมัครอย่างเป็นทางการแล้ว ส่วนประเทศที่เหลือแสดงความสนใจอย่างไม่เป็นทางการ
การเดินทางเข้าร่วมประชุมของ สีจิ้นผิง ปธน.จีนที่แอฟริกาใต้ เป็นการบอกนัยชัดเจนว่าจีนให้ความสำคัญกับการรวมกลุ่ม BRICS มากขนาดไหน เพราะถือเป็นการเดินทางออกนอกประเทศครั้งที่ 2 ของสีจิ้นผิงในปีนี้
ขณะที่นักวิชาการหลายคนคาดการณ์ว่า ด้วยนโยบายของ BRICS ที่มีเป้าหมายต้องการสร้างกลุ่มการค้าพึ่งพากันและกัน มีกฎระเบียบเปิดกว้างให้ทุกประเทศมีสิทธิมีเสียงโดยไม่เอื้อประโยชน์กับประเทศใดประเทศหนึ่ง โดยมองว่าทุกประเทศเท่าเทียมกันไม่ว่าจะใหญ่หรือเล็ก อาจทำให้ BRICS เติบโตแซงหน้า G7 ที่เคยเป็นกลุ่มมหาอำนาจเศรษฐกิจขนาดใหญ่ของโลก
คณะผู้เชี่ยวชาญและผู้สังเกตการณ์ต่างคาดหวังสูงเกี่ยวกับผลลัพธ์ของการประชุมข้างต้น โดยจุดสนใจที่สำคัญประการหนึ่งคือการขยายสมาชิกภาพของกลุ่ม BRICS คือความเปิดกว้างและความครอบคลุมที่จะดึงดูดประเทศจำนวนมากให้ตัดสินใจสมัครเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่ง สะท้อนความปรารถนาร่วมกันของกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาในการมุ่งเน้นการพัฒนาของตน แสวงหาความเป็นเอกภาพและความร่วมมือ และคัดค้านการแทรกแซงจากภายนอก
การกล่าวปาฐกถาของปธน.สี ในการประชุมภาคธุรกิจของ BRICS ที่แอฟริกาใต้ ความตอนหนึ่ง ตอกย้ำให้เห็นถึงเจตนารมณ์การจัดตั้งกลุ่ม BRICS ว่าต้องการรักษา “สันติสุขและเสถียรภาพ” เป็นเป้าหมายสำคัญ
เพราะฉะนั้นประเทศต่างๆจึงต้องเลือกว่า จะร่วมกันรักษาสันติสุขและเสถียรภาพ หรือจะก้าวเข้าสู่การทำสงครามเย็นครั้งใหม่ในทางแยกสำคัญตรงหน้า
