การประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศ ของ สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ บวก จีน ญี่ปุ่น และสาธารณรัฐเกาหลี หรือ อาเซียน+3 ซึ่งจัดขึ้นที่นคนรหลวงเวียงจันทน์ สปป.ลาว สะท้อนความหวังของอาเซียนและประเทศภาคี ในการก้าวข้ามปัญหาที่ยังบั่นทอนความรู้สึกของประชาชนในภูมิภาคนี้
จีนในฐานะ “พี่ใหญ่” ถูกตั้งคำถามถึงจุดยืนเรื่องทะเลจีนใต้ ปัญหาช่องแคบไต้หวัน หวัง อี้ รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศของจีน กล่าวสุนทรพจน์ ไขข้อข้องใจดังกล่าวว่า สถานการณ์ระหว่างประเทศในปัจจุบัน เต็มไปด้วยความเปลี่ยนแปลง ทุกฝ่ายควรเข้าใจทิศทางที่ถูกต้อง เพิ่มความสามัคคีและความร่วมมือ ส่งเสริมสันติภาพและความเจริญรุ่งเรืองในภูมิภาค ในระยะยาว และปกป้องความยุติธรรม
หวังกล่าวว่า ภูมิภาคอาเซียนคือ “ครอบครัวใหญ่” ทุกฝ่ายควรปฏิบัติตามกฎของภูมิภาค ตามบรรทัดฐานความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งอิงตามวัตถุประสงค์ และหลักการของกฎบัตรสหประชาชาติ รวมถึงหลักการห้าข้อของการอยู่ร่วมกันอย่างสันติภาพ ไม่ควรอนุญาตให้แต่ละประเทศ ใส่ “กฎระเบียบ” เฉพาะของตนเองไว้ เหนือกฎระเบียบระหว่างประเทศ และภูมิภาคที่ทุกฝ่ายยอมรับ
อย่างไรก็ตาม บางประเทศภายนอก ได้ก่อตั้ง “วงกลมเล็ก” ในภูมิภาค สร้างความแตกแยกและการเผชิญหน้า ส่งผลกระทบต่อศูนย์กลางและอิสรภาพเชิงยุทธศาสตร์ของอาเซียน ซึ่งทุกฝ่ายควรระวังอย่างมาก และต่อต้านอย่างมีประสิทธิภาพ
ส่วนความกังวลของประเทศสมาชิก ต่อปัญหาช่องแคบไต้หวัน หวังกล่าวว่า ไต้หวันคือกิจการภายในของจีน 100 เปอร์เซ็นต์ กองกําลังภายนอกใด ๆ ไม่มีสิทธิที่จะเข้าไปแทรกแซง ในกิจการภายในของประเทศอื่น ๆ และควรปฏิบัติตามหลักการจีนเดียว ซึ่งเป็นความเห็นชอบสากล ของชุมชนระหว่างประเทศ ปัญหาที่เกิดขึ้นจึงไม่มิใช่การกระทำของจีน หากแต่เป็นการแทรกแซงจากอิทธิพลนอกภูมิภาค
ขณะที่ ปัญหาในทะเลจีนใต้ ประเทศในกลุ่มอาเซียน มีความสามารถและภูมิปัญญา ในการบรรลุ “ประมวลการปฏิบัติในทะเลจีนใต้” เพื่อรักษาสันติภาพ เสถียรภาพ และเสรีภาพในการเดินเรือและการบินข้ามทะเลจีนใต้ ขณะเดียวกันก็ปกป้องสิทธิ และผลประโยชน์ที่ชอบด้วยกฎหมายของประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค
