“อำเภอ” ในจีน เป็นหน่วยการปกครองระดับต่ำกว่ามณฑล/เขตปกครองตนเอง โดยมีทั้งอำเภอทั่วไปและอำเภอปกครองตนเองสำหรับชนกลุ่มน้อย และยังมีเขตที่เป็นเขตเมืองย่อย และ เทศมณฑล ซึ่งมีหลายระดับ รวม 1,355 อำเภอ
เศรษฐกิจระดับอำเภอของจีน (County-level economy) กำลังเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพสูง และการสร้างความทันสมัยแบบจีน โดยมีการเติบโตที่แข็งแกร่งและมีบทบาทมากขึ้นในการพัฒนาเศรษฐกิจโดยรวม ซึ่งถูกกล่าวถึงในรายงาน “เศรษฐกิจระดับอำเภอในยุคใหม่” ที่ชี้ให้เห็นถึงความคืบหน้าและศักยภาพ ของเศรษฐกิจระดับท้องถิ่นเหล่านี้ ในการสร้างนวัตกรรมและการเติบโตที่ยั่งยืน
การประชุมงานเศรษฐกิจส่วนกลาง ประจำปี 2025 ที่จัดขึ้นในกรุงปักกิ่ง ระหว่างวันพุธถึงวันพฤหัสบดี (10-11 ธ.ค.) คณะผู้นำจีนได้ร่วมกำหนดลำดับความสำคัญ ของการปฏิบัติงานทางเศรษฐกิจในปี 2026 ระบุชัดเจนว่า “จะส่งเสริมการพัฒนาเมืองและชนบทแบบบูรณาการ ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเศรษฐกิจระดับอำเภออย่างมีคุณภาพ และการฟื้นฟูชนบทอย่างรอบด้าน”
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมระยะ 5 ปี ฉบับที่ 15 (2026-2030) เริ่มต้นได้อย่างราบรื่น ช่วงเวลา 5 ปีของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 15 จะมีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากจีนจะดำเนินการเพื่อเสริมสร้างรากฐาน และขับเคลื่อนไปข้างหน้าในทุกด้าน เพื่อบรรลุความทันสมัยแบบสังคมนิยมให้ได้
พรรคคอมมิวนิสต์จีน ตั้งเป้าบรรลุ “การก้าวกระโดดครั้งสำคัญ” โดยมีข้อได้เปรียบมากมาย ทั้งความยืดหยุ่นที่แข็งแกร่ง และศักยภาพที่ยิ่งใหญ่ การพัฒนาเศรษฐกิจที่รวดเร็ว และความมั่นคงทางสังคมในระยะยาว
ข้อมูล Top 100 County Economy of China ประจำปี ค.ศ. 2023 ระบุเศรษฐกิจระดับอำเภอ 100 อันดับแรกของจีน พบว่าจีนมีอำเภอที่มีมูลค่า GDP สูงถึง 100,000 ล้านหยวน หรือ 500,000 ล้านบาท มากถึง 54 แห่ง โดยเกณฑ์ที่ใช้ในการประเมิน Top 100 อำเภอแรกของจีนซึ่งจัดทำโดยศูนย์การพัฒนาอุตสาหกรรมและสารสนเทศจีน ประกอบด้วย
1) เป็นเมืองที่มีมูลค่า GDP มากกว่าหรือเท่ากับ 60,000 ล้านหยวน หรือ 300,000 ล้านบาท
2) เป็นเมืองที่มีรายได้จากงบประมาณสาธารณะทั่วไป มากกว่าหรือเท่ากับ 2,000 ล้านหยวน หรือ 10,000 ล้านบาท
อำเภอที่อยู่ใน Top 100 ของจีน มีความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจ มียอดการค้าระหว่างประเทศ และยอดค้าปลีกสินค้าอุปโภคบริโภค เทียบเท่าหรือใกล้เคียงกับมณฑลที่มีอำนาจทางเศรษฐกิจอย่างกวางตุ้ง เจียงซู เจ้อเจียง และซานตง
นอกจากนี้ เมื่อพิจารณาการขับเคลื่อนการพัฒนา การลงทุนในสินทรัพย์ถาวร และความสามารถในการขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจของอำเภอ Top 100 พบว่าส่วนใหญ่มีมูลค่าเพิ่มของอุตสาหกรรมขั้นที่สองหรืออุตสาหกรรมทุติยภูมิ อาทิ อุตสาหกรรมเหมืองแร่ การผลิต การก่อสร้าง นำหน้าเศรษฐกิจระดับมณฑลอย่างมณฑลกวางตุ้ง เจียงซู เจ้อเจียง และซานตง
ไม่เพียงเท่านั้น เมื่อพิจารณาจากระดับความมั่งคั่ง และรายได้เฉลี่ยต่อหัวของอำเภอ Top 100 พบว่า รายได้เฉลี่ยต่อหัวของคนในชนบท มีสัดส่วนที่ค่อนข้างสูง มีการจัดสรรทรัพยากรอย่างเหมาะสม มีการแบ่งเขตพื้นที่ตามลักษณะเด่นเฉพาะ และมีบริการขอบเขตหน้าที่ความรับผิดชอบอย่างสมบูรณ์
สถาบันซินหัว คลังสมองของสำนักข่าวซินหัว เผยแพร่รายงานระบุว่า การสร้างความทันสมัยให้แก่ประชาชน 1.4 พันล้านคน และการสร้างความทันสมัยแบบจีน คงไม่อาจเกิดขึ้นได้ หากปราศจากการสร้างความทันสมัยของเศรษฐกิจระดับอำเภอ
รายงานหัวข้อ “เศรษฐกิจระดับอำเภอในยุคใหม่” (New Era County Economics) เผยแพร่ระหว่างการประชุมหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง เพื่อความร่วมมือคลังสมองระหว่างประเทศ ที่จัดขึ้นในเมืองหนานจิง มณฑลเจียงซูทางตะวันออกของจีน ระบุว่า อำเภอถือเป็นองค์ประกอบสำคัญของเศรษฐกิจจีน มีส่วนหนุนผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ราวร้อยละ 40 และเศรษฐกิจระดับอำเภอ มีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนผ่านและยกระดับเศรษฐกิจ ทำหน้าที่เป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำหรับการพัฒนากลุ่มเมืองและเขตมหานคร ซึ่งการเติบโตทางเศรษฐกิจและการปรับปรุงศักยภาพ ในการกำกับดูแลของอำเภอ จะอัดฉีดแรงขับเคลื่อนที่แข็งแกร่งให้กับการพัฒนาภูมิภาคแบบบูรณาการ
ปัจจุบันประชากรจีนกว่าร้อยละ 50 ยังคงอาศัยอยู่ในพื้นที่ระดับอำเภอ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญสำหรับความต้องการภายในประเทศ โดยการบริโภคในภูมิภาคเหล่านี้ เติบโตแซงหน้าเมืองใหญ่อย่างมาก ขณะที่เศรษฐกิจระดับอำเภอเติบโตต่อเนื่องในอนาคต รายได้ประชาชนเพิ่มขึ้น โครงสร้างพื้นฐานและบริการสาธารณะได้รับการพัฒนา อำเภอต่างๆ ย่อมสามารถปลดปล่อยศักยภาพความต้องการภายในประเทศได้มากยิ่งขึ้น ทำให้กลุ่มอำเภอ กลายเป็นพื้นที่และทิศทางสำคัญในการขยายการพัฒนาเศรษฐกิจของจีนต่อไป
สรุปคือ เศรษฐกิจระดับอำเภอไม่ใช่แค่ระดับท้องถิ่นธรรมดา แต่เป็นภาคส่วนที่มีพลวัต และเป็นหัวใจสำคัญในการปฏิรูปเศรษฐกิจจีน สู่การเติบโตที่ยั่งยืนและมีคุณภาพสูงในยุคปัจจุบัน เป็นตลาดใหม่ของสินค้าจากทั่วโลก
