ประธานาธิบดี สี จิ้นผิง เปิดตัวโครงการ หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง หรือ BRI ในปี 2013 โดยจีนทุ่มเงินหลายพันล้าน ในโครงการก่อสร้างระบบโครงสร้างพื้นฐาน มีกว่า 150 ชาติและองค์การระหว่างประเทศมากมายเข้าร่วม
โครงการนี้เป็นอภิมหาโปรเจ็กต์ระดับโลก ที่ถือว่าเป็นหัวใจของนโยบายต่างประเทศ และนโยบายเศรษฐกิจของจีน เรียกว่าเป็น “โครงการแห่งศตวรรษ” ด้วยความหมายมั่นปั้นมือ ให้เป็นโปรเจ็กต์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในรอบ 100 ปี
หนึ่งในแนวคิดการสร้างโครงการนี้ เนื่องจากรัฐบาลปักกิ่ง ต่อต้านการลงโทษทางเศรษฐกิจอยู่เพียงฝ่ายเดียว โดยกล่าวหาว่าการพัฒนาของประเทศอื่นเป็นภัยคุกคาม และฉายภาพให้เห็นถึงยุทธศาสตร์แนวใหม่ กับความล้มเหลวของชาติตะวันตก
แกนหลักของ BRI คือ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน เชื่อมโยงตลาดการค้าระหว่างจีนกับประเทศต่าง ๆ ในทวีปเอเชียและยุโรป ซึ่งรัฐบาลจีนมุ่งหวังให้เป็น “เส้นทางสายไหมใหม่” (New Silk Road) และเพิ่มเส้นทางขนส่งทางทะเล เชื่อมโยงกับประเทศในแถบชายฝั่งรวมถึงทวีปแอฟริกาด้วย
ภายใต้โครงการความร่วมมือ BRI 3,000 โครงการ มีการสร้างงานประมาณ 420,000 ตำแหน่ง ช่วยยกระดับประชาชนเกือบ 40 ล้านคน หลุดพ้นจากความยากจน
ข้อมูลของธนาคารโลก ระบุว่า ภายในปี 2573 หากมีการนำโครงสร้างพื้นฐานการขนส่ง BRI ไปใช้อย่างเต็มที่ คาดว่าจะเพิ่มรายได้ที่แท้จริงทั่วโลกระหว่าง 0.7% ถึง 2.9% ส่งผลให้ผู้คน 7.6 ล้านคน หลุดพ้นจากความยากจนขั้นรุนแรง และ 32 ล้านคน หลุดพ้นจากความยากจนปานกลาง
อย่างไรก็ตาม ในด้านหนึ่งก็มีคนมองว่า จีนให้เงินลงทุนสร้างโครงสร้างพื้นฐานกับประเทศต่าง ๆ ก็เพื่อเป้ากหมายให้จีนเป็นศูนย์กลางควบคุมโลกในอนาคต โครงการ BRI จึงมีทั้งเสียงชื่นชม เหน็บแนม วิพากษ์ วิจารณ์ แต่บทบาทความชัดเจน การผลักดันโยบายอย่างจริงจัง ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า โครงการนี้สร้างโอกาสใหม่ๆ ให้กับประเทศกำลังพัฒนาอย่างเห็นผล “หวาน” หรือ ”ขม” จีนพิสูจน์ได้
