จีนปฏิรูปการเรียน “สร้างอัจฉริยะ”เกิดนักวิทยาศาสตร์ “รวดเร็ว”เลือดใหม่ยุคใหม่ “ไม่พึ่งต่างชาติ”

“….ภายใน3ปีนี้ การศึกษาจีนจะพลิกไปสู่มิติใหม่ ด้วยแผนปฏิรูปการศึกษาจีนทั่วด้านทุกระดับ โดยเนื้อหาหลักสูตร จะเน้นพิเศษไปในด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี เด็กจีนจะได้เรียนเรื่องปัญญาประดิษฐ์ตั้งแต่ระดับประถม โดยการนำปัญญาประดิษฐ์ประสานเข้าไปในกิจกรรมเชิงปฏิบัติการในทุกสาขาวิชา ทำให้เด็กจีนเกิดทักษะการใช้ปัญญาประดิษฐ์ตั้งแต่เนิ่นๆ แนวคิดชี้นำการปฏิรูปการศึกษาครั้งใหญ่อีกประการหนึ่งคือ ต่อจากนี้ไป เด็กจีนจะไม่ต้องพยายามดิ้นรนไปเรียนต่อมหาวิทยาลัยดังๆในต่างประเทศ เพราะระดับคุณภาพการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยจีนจะสูงกว่าต่างประเทศทั้งหมด ดูตัวอย่างกลุ่มนักนวัตกรรมทางด้านปัญญาประดิษฐ์ DeepSeek หรือกลุ่มนักนวัตกรรมทางด้านหุ่นยนต์ Unitree ที่กำลังแสดงผลงานชั้นนำของโลก ล้วนแต่ประกอบไปด้วยคนหนุ่มสาวที่จบจากสถาบันการศึกษาภายในประเทศจีนทั้งสิ้น ประเทศจีนจะไม่เพียงเป็นสวรรค์ของเด็กเก่งเท่านั้น แต่ยังจะเป็นสวรรค์ของนักวิทยาศาสตร์อีกด้วย ดังนั้น เส้นทางการพัฒนาบุคลากรหัวกระทิของจีน เมื่อเทียบกับอดีตแล้ว จะลัดสั้นอย่างยิ่ง คนเก่งจะมีโอกาสแสดงความสามารถเร็วและตรง โดยตัดประเด็นเรื่องการเรียนต่อเมืองนอกได้อย่างมีนัยสำคัญ…”

เลือดใหม่ยุคใหม่ 新时代新血

ภายใน 3 ปีนี้ การศึกษาจีนจะพลิกไปสู่มิติใหม่ ด้วยแผนปฏิรูปการศึกษาจีนทั่วด้านทุกระดับ ตั้งแต่ระดับอนุบาลถึงปริญญาเอก โดยมุ่งหมายให้เกิดการกระจายโอกาสการศึกษาอย่างทั่วถึงและเปิดช่องให้เด็กเก่งเฉพาะทางสามารถพัฒนาตนเองไปสู่จุดสูงสุดแบบลัดสั้นที่สุด

มาตรการแรกคือเลิกการสอบเลื่อนชั้นเข้ามัธยมปลาย และเปิดกว้างให้โรงเรียนทั้งภาครัฐบาลและเอกชนทดลองปรับหลักสูตรและระบบการเรียนการสอนภายในของตนเองเพื่อประมวลผลสุดท้ายเป็นนโยบายหลักภายในปี 2027 นี้

หมายความว่า การศึกษาภาคบังคับจะขยายไปถึงมัธยมปลาย โดยนักเรียนดีเด่นสามารถเรียนสำเร็จหลักสูตรได้โดยไม่ติดกับข้อจำกัดของเวลา

ขณะที่ในระดับอุดมศึกษา จะเปิดโล่งให้นักศึกษาเรียนเรื่องที่ตนเองเลือกได้ตามหลักสูตรปริญญาตรี-โท-เอกได้โดยตรงโดยไม่ติดเรื่องระยะเวลาเช่นเดียวกัน นักศึกษาที่เรียนอยู่ในระดับปริญญาตรีสามารถทำงานศึกษาวิจัยค้นคว้าเรื่องเดียวกันในระดับปริญญาโทและเอกได้

วิธีนี้จะช่วยร่นระยะเวลาการเรียนลง เพียงไม่เกิน 25 ปี ก็จบระดับปริญญาเอกได้ สามารถออกไปใช้ความรู้ความสามารถ สร้างอาชีพการงานได้เร็วขึ้น

นับว่าเป็นสวรรค์ของเด็กเก่งเด็กอัจฉริยะ ขณะที่เด็กทั่วไปก็ไม่เสียโอกาส

ในส่วนของเนื้อหาหลักสูตร จะเน้นพิเศษไปในด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี เด็กจีนจะได้เรียนเรื่องปัญญาประดิษฐ์ตั้งแต่ระดับประถม โดยการนำปัญญาประดิษฐ์ประสานเข้าไปในกิจกรรมเชิงปฏิบัติการในทุกสาขาวิชา ทำให้เด็กจีนเกิดทักษะการใช้ปัญญาประดิษฐ์ตั้งแต่เนิ่นๆ

ที่ผ่านมามีการทดลองกันแล้วในหลายๆ แห่งของกรุงปักกิ่งและเทียนจิน ทั้งในด้านระบบการเรียนการสอนและเนื้อหาวิชา ซึ่งได้มีการเสนอผลการทดลองและข้อเสนอปฏฺิรูปต่อที่ประะชุมสภาปรึกษาการเมืองประชาขนและสภาผู้แทนประชาชนพิจารณาอย่างเป็นทางการ จนกระทั่งเป็นมติเชิงนโยบายให้มีการปฏิรูปครั้งใหญ่ทางด้านการศึกษาแบบครบวงจร

การปฏิรูปที่ทำให้ผู้ปกครองยกมือท่วมหัวก็คือการให้เด็กอนุบาลเรียนฟรี

อีกไม่นานนัก เด็กอายุ 2 ขวบขึ้นไป พ่อแม่ไม่ต้องกังวลว่าจะไม่มีที่เรียนใกล้บ้าน ขณะที่พ่อแม่รุ่นใหม่ก็ยินดีจะมีบุตรมากกว่า 1 คน

การยกเลิกการสอบเลื่อนชั้นจากมัธยมต้นขึ้นไปยังมัธยมปลาย ทำให้ผู้ปกครองโล่งอก เพราะเป็นการช่วยให้เด็กวัยรุ่นจีนหลุดพ้นจากความเครียดที่จะต้องเผชิญเมื่อจบมัธยมต้น เพราะโอกาสที่จะสอบไม่ติดมีมากถึง 50%

แนวคิดชี้นำการปฏิรูปการศึกษาครั้งใหญ่อีกประการหนึ่ง คือการเตรียมพื้นที่ให้แก่ขบวนการนวัตกรรมระลอกใหม่ที่ยิ่งใหญ่กว่าครั้งใดๆ ในประวัติศาสตร์จีน

ต่อจากนี้ไป เด็กจีนจะไม่ต้องพยายามดิ้นรนไปเรียนต่อมหาวิทยาลัยดังๆ ในต่างประเทศ เพราะระดับคุณภาพการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยจีนจะสูงกว่าต่างประเทศทั้งหมด ดูตัวอย่างกลุ่มนักนวัตกรรมทางด้านปัญญาประดิษฐ์ DeepSeek หรือกลุ่มนักนวัตกรรมทางด้านหุ่นยนต์ Unitree ที่กำลังแสดงผลงานชั้นนำของโลก ล้วนแต่ประกอบไปด้วยคนหนุ่มสาวที่จบจากสถาบันการศึกษาภายในประเทศจีนทั้งสิ้น

อีกทั้งทิศทางการไหลเลื่อนของผู้เชี่ยวชาญสาขาต่างๆ ของโลกปัจจุบันนี้ กำลังเปลี่ยนจากตะวันตกมาเป็นตะวันออก ซึ่งก็คือประเทศจีนที่กำลังเปิดเวทีอันกว้างใหญ่ให้นักวิทยาศาสตร์ชั้นนำของโลกมาแสดงผลงานค้นคว้าวิจัย

ประเทศจีนจะไม่เพียงเป็นสวรรค์ของเด็กเก่งเท่านั้น แต่ยังจะเป็นสวรรค์ของนักวิทยาศาสตร์อีกด้วย

ดังนั้น เส้นทางการพัฒนาบุคลากรหัวกระทิของจีน เมื่อเทียบกับอดีตแล้ว จะลัดสั้นอย่างยิ่ง คนเก่งจะมีโอกาสแสดงความสามารถเร็วและตรง โดยตัดประเด็นเรื่องการเรียนต่อเมืองนอกได้อย่างมีนัยสำคัญ

เรื่องนี้ทำให้มีการเสนอลดการเรียนภาษาอังกฤษลงมาเป็นวิชาเลือก แทนการเป็นวิชาบังคับดังที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนี้

อีก 3 ปี การศึกษาจีนจะตกผลึกเป็นแบบไหน อย่างไร? น่าติดตามเป็นอย่างยิ่ง

ผู้เขียนเชื่อเหลือเกินว่า วงการศึกษาของไทยเราจะต้องขยับตัวตาม เพราะมันเกี่ยวข้องกับการพัฒนาประเทศยุคใหม่ที่มีจีนนำร่องโดยตรง

ซึ่งจะต้องทำกันจริงจัง สำหรับอนาคตเด็กไทยทั้งประเทศ ที่จะเป็นเลือดใหม่ของไทยยุคใหม่

ไขคำจีน

新血 ซินเซว่ เลือดใหม่