“…สีจิ้นผิงบอกโจ ไบเดน ย้ำแล้วย้ำอีกว่า การรวมไต้หวันเป็นเรื่องภายในของจีน จะรวมด้วยวิธีไหนเป็นเรื่องของจีน เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องเกิดขึ้น แต่ไม่ได้บอกว่าเมื่อไหร่ แบบไหน อย่างไร โดยจะพยายามถึงที่สุดที่จะทำการรวมอย่างสันติ และคนจีนสองฟากฝั่งช่องแคบไต้หวันเท่านั้นที่รู้ดีว่าสมควรจะรวมชาติกันอย่างไร เมื่อสหรัฐฯยอมรามือ เพราะต้องพึ่งพาจีน ดังนั้น ทางออกของไต้หวันจึงมีเพียงทางเดียวคือรวมเข้ากับจีน”ดีๆ” มีคำพังเพยจีนอันหนึ่งว่า “เมื่อน้ำมาถึง คลองก็สำเร็จ”（水到渠成）ขณะนี้จีนได้ปล่อยน้ำมาถึงแล้ว คลองใหญ่เชื่อมโยงแผ่นดินใหญ่จีนกับเกาะไต้หวันก็สำเร็จแล้ว บรรยากาศการพบปะเจรจาครั้งสำคัญนี้ มีความแจ่มใสผิดไปจากทุกครั้งที่ผ่านมา..”
น้ำมาถึง คลองก็เกิด 水到渠成
ในการพบปะเจรจากันก่อนการประชุมเอเปค สีจิ้นผิงบอกโจ ไบเดนว่า การรวมไต้หวันเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องเกิดขึ้น แต่ไม่ได้บอกว่าเมื่อไหร่ แบบไหน อย่างไร โดยจะพยายามถึงที่สุดที่จะทำการรวมอย่างสันติ
บรรยากาศหลังการพบปะเจรจาครั้งสำคัญนี้ มีความแจ่มใสผิดไปจากทุกครั้งที่ผ่านมา โดยเฉพาะความตกลงฟื้นฟูการไปมาหาสู่กันทั้งภาครัฐและเอกชน การแก้ปัญหายาเสพติดของอเมริกา ตลอดจนการเปิดสายด่วนติดต่อกันระหว่างทหารสองฝ่ายที่จีนปิดประตูใส่เพราะเหลืออดกับการยุแหย่ยั่วยวนอย่างไม่หยุดหย่อนของวอชิงตัน
ความร่วมมือเชิงบวกที่เกิดขึ้นย่อมหมายถึงว่าทั้งสองฝ่ายต่างยินดีในสื่งที่ฝ่ายตรงข้ามเอื้อให้
ถึงกับมีการประเมินล่วงหน้าว่า ประตูที่เปิดอ้าขึ้นมาครั้งนี้จะไม่มีการปิดลงอีก ความสัมพันธ์ระหว่างสองฝ่ายจะดำเนินไปในรูปของประเทศใหญ่ที่ร่วมกันรับผิดชอบแก้ปัญหาระหว่างกันและร่วมกันแก้ปัญหาของโลก
บรรยากาศเช่นนี้ มีผลให้ความร้อนแรงของไฟสงครามในยูเครนและฉนวนกาซาลดฮวบลงทันที ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องล้วนแต่เพลามือ เปิดทางให้แก่การแก้ไขปัญหาบนโต๊ะเจรจา ซึ่งเป็นทางออกที่สอดคล้องกับสิ่งที่จีนนำเสนอมาโดยตลอด
กระแสธารประวัติศาสตร์ลักษณะนี้ ไม่มีประโยชน์ใดๆที่จะใช้กำลังแก้ปัญหา และจีนก็เคารพประวัติศาสตร์มากพอที่จะไม่ทำการใดๆที่งัดง้างกับความเป็นจริงเช่นนี้
แต่ทั้งหมดนี้ก็ไม่ได้ลบล้างความชอบธรรมของจีนที่จะรวมไต้หวันเข้ากับจีนและจีนก็ได้เลือกเส้นทางที่จะกระทำการดังกล่าวด้วยวิถีทางที่ดีที่สุด เป็นไปได้ดีที่สุด ด้วยตัวของตัวเอง
จีนย้ำแล้วย้ำอีกว่า การรวมไต้หวันเป็นเรื่องภายในของจีน จะรวมด้วยวิธีไหนเป็นเรื่องของจีน และคนจีนสองฟากฝั่งช่องแคบไต้หวันเท่านั้นที่รู้ดีว่าสมควรจะรวมชาติกันอย่างไร
กระบวนการรวมชาติของจีนครั้งนี้ จีนถือว่าเป็นองค์ประกอบสำคัญของกระบวนการสร้างชาติจีนให้ยิ่งใหญ่ในยุคการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในรอบร้อยปีของมวลมนุษยชาติ โดยจีนจะมีบทบาทชี้นำสำคัญเคียงคู่ไปกับสหรัฐฯ
จีนถือว่า การขับเคลื่อนสังคมโลกไปสู่อนาคตครั้งนี้ จะไม่มีใครแพ้ใครชนะ จีนไม่คิดว่าตนจะชนะ สหรัฐฯจะแพ้ ส่วนสหรัฐฯก็ไม่ควรคิดว่าจีนจะต้องแพ้ โดยหาทางแทรกแซงจีน ยั่วยุจีนโดยใช้ไต้หวันเป็นเบี้ย
คำตอบที่คนทั้งโลกสามารถเข้าใจได้มากที่สุดก็คือจีนพร้อมจะรวมไต้หวันทุกเมื่อ โดยจีนสามารถสร้างความพร้อมให้แก่ตนเองมากขึ้นตามความเจริญเติบโตของจีนโดยรวม
ด้วยศักยภาพทางเศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี การทหารและอื่นๆที่แข็งแกร่งขึ้นเป็นลำดับ ยากนักที่สหรัฐฯและใครอื่นใดจะขัดขวางได้
วันเวลาจึงอยู่ทางฝ่ายจีน เมื่อสหรัฐฯยอมรามือ เพราะต้องพึ่งพาจีน ดังนั้น ทางออกของไต้หวันจึงมีเพียงทางเดียวคือรวมเข้ากับจีน”ดีๆ”
มีคำพังเพยจีนอันหนึ่งว่า “เมื่อน้ำมาถึง คลองก็สำเร็จ”（水到渠成）ขณะนี้จีนได้ปล่อยน้ำมาถึงแล้ว คลองใหญ่เชื่อมโยงแผ่นดินใหญ่จีนกับเกาะไต้หวันก็สำเร็จแล้ว
สิ่งที่จำเป็นสำหรับการรวมชาติครั้งนี้ จีนเตรียมไว้พร้อมแล้ว ส่วนจะรวมเข้าด้วยกันเมื่อไหร่ วันไหนก็วันนั้นแหละ
