“…สีจิ้นผิงเคยพูดถึงเรื่องการใช้โอกาสให้เป็นประโยชน์ว่า ทุกครั้งที่มีวิกฤต เราจะต้องมองหาโอกาส หรือกระทั่งสร้างโอกาสใหม่ขึ้นมา โลกทุกวันนี้เต็มไปด้วยความวุ่นวาย แต่ในนั้นก็เต็มไปด้วยโอกาส จีนประกาศเสมอมาว่ายินดีพัฒนาความสัมพันธ์กับสหรัฐฯบนพื้นฐานของความเคารพซึ่งกันและกัน เสมอภาคกัน และร่วมมือกัน ลึกๆ แล้วจีนต้องการสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับสหรัฐฯ จึงใช้เงื่อนไขและโอกาสที่เป็นไปได้เสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างสองฝ่ายในรูปการทูตภาคประชาชน เพื่อเป็นสายใยยึดเหนี่ยวจิตใจของคนทั้งสองชาติเข้าด้วยกัน ด้วยคำพูดที่ว่า รากฐานความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศอยู่ที่ประชาชน พลังขับเคลื่อนอยู่ที่ท้องถิ่น ที่มลรัฐและเมืองต่างๆ อนาคตอยู่ที่เยาวชน ท่านจึงได้เอ่ยปากเชิญชวนผู้ว่าการรัฐต่างๆ ไปเยือนจีน และเชิญเยาวชนหนุ่มสาวชาวอเมริกันจำนวนห้าหมื่นคนเดินทางไปเรียนรู้ศึกษาในประเทศจีน..”

โอกาส 机遇

จีนได้ก้าวมายืนอยู่ตรงจุดโอกาสทางประวัติศาสตร์ที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน แล้ว นี่คือสำนึกพื้นฐานของชาวจีนทุกวันนี้

ความรับรู้นี้ ถูกเน้นเป็นประจำจากปากของคณะผู้นำจีน เพื่อสร้างความเป็นเอกภาพทางความคิดในสังคมจีน และนำไปสู่ความเป็นเอกภาพทางการปฏิบัติ ขับเคลื่อนประเทศจีนไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ นั่นคือการสร้างอารยธรรมใหม่แบบจีนที่เจริญรุ่งเรืองทั้งทางวัตถุ จิตใจ ระบบระเบียบในสังคม ในท่ามกลางสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่สวยงาม

โอกาสของจีนมีทั้งมาจากภายนอกและภายใน มีทั้งมาในรูปของวิกฤตและโอกาสโดยตรง ซึ่งเมื่อเผชิญกับวิกฤต พวกเขาก็จะมองหาโอกาสในวิกฤต และเมื่อโอกาสมาถึง พวกเขาก็จะรีบใช้โอกาสสร้างเสริมความแข็งแกร่งให้กับตนเอง เพื่อจะได้เผชิญหน้ากับวิกฤตใหม่ๆต่อไป

ปัจจุบันนี้ เราจะพบเห็นได้ไม่ยากว่าจีน ได้ดำเนินนโยบายตามโอกาสที่เอื้อให้เสมอโดยวางน้ำหนักไปที่ตรงกับความต้องการเฉพาะหน้านั้นเป็นลำดับแรกทุกเรื่องไป

ตัวอย่างเช่นการเดินทางไปร่วมประชุมเอเปคครั้งล่าสุดที่ลอสแองเจลิส สหรัฐอเมริกา จีนใช้โอกาสนี้กระชับความสัมพันธ์กับภาคเอกชนทั้งกลุ่มทุนใหญ่และมิตรสหายใกล้ชิดในระดับท้องถิ่นเป็นพิเศษ

เมื่อเปรียบเทียบกับการเจรจาระหว่างผู้นำจีนกับอเมริกาเพื่อแก้ปัญหาวิกฤตเรื้อรังหลายด้าน การแสดงสุนทรพจน์ของประธานาธิบดีสีจิ้นผิงในงานเลี้ยงอาหารค่ำกับบรรดาผู้บริหารบริษัทยักษ์ใหญ่ตลอดจนเพื่อนมิตรทั้งเก่าและใหม่แล้ว เราจะเห็นถึงความตั้งใจของผู้นำจีนที่จะผูกพันใกล้ชิดกับคนอเมริกันโดยตรงยิ่งกว่าการพัฒนาความสัมพันธ์ภาครัฐอย่างชัดเจน ด้วยคำพูดที่ว่า รากฐานความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศอยู่ที่ประชาชน พลังขับเคลื่อนอยู่ที่ท้องถิ่น ที่มลรัฐและเมืองต่างๆ อนาคตอยู่ที่เยาวชน ซึ่งในโอกาสดังกล่าวท่านได้เอ่ยปากเชิญชวนผู้ว่าการรัฐต่างๆไปเยือนจีน และเชิญเยาวชนหนุ่มสาวชาวอเมริกันจำนวนห้าหมื่นคนเดินทางไปเรียนรู้ศึกษาในประเทศจีน

นี่คือการใช้โอกาสที่ได้รับเชิญไปร่วมประชุมเอเปคกระชับความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศในระดับประชาชน ที่ดำเนินต่อเนื่องมาหลายทศวรรษ ขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐต่อรัฐกระเพื่อมขึ้นลงเป็นห้วงๆ บางครั้งก็หมิ่นเหม่และบาดหมางจนออกนอกหน้า

ประเทศจีนประกาศเสมอมาว่ายินดีพัฒนาความสัมพันธ์กับสหรัฐฯบนพื้นฐานของความเคารพซึ่งกันและกัน เสมอภาคกัน และร่วมมือกัน แต่ก็หาได้รับการตอบรับที่แน่นอนไม่ อันสืบเนื่องมาจากระบบและโครงสร้างทางการเมือง ตลอดจนแนวคิดของนักการเมืองสายหลักทั้งรีพับลิกันและเดโมแครตที่ต่างชูธงต้านจีนอย่างชัดเจน

จากนี้ก็พอจะมองออกว่า ลึกๆแล้วจีนต้องการสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับสหรัฐฯ จึงใช้เงื่อนไขและโอกาสที่เป็นไปได้เสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างสองฝ่ายในรูปการทูตภาคประชาชน เพื่อเป็นสายใยยึดเหนี่ยวจิตใจของคนทั้งสองชาติเข้าด้วยกัน

ประธานาธิบดีสีจิ้นผิงเคยพูดถึงเรื่องการใช้โอกาสให้เป็นประโยชน์ว่า ทุกครั้งที่มีวิกฤต เราจะต้องมองหาโอกาส หรือกระทั่งสร้างโอกาสใหม่ขึ้นมา โลกทุกวันนี้เต็มไปด้วยความวุ่นวาย แต่ในนั้นก็เต็มไปด้วยโอกาสเช่นเดียวกัน ขอให้จับทิศทางใหญ่ให้มั่น ควบคู่ไปกับการสร้างความพร้อมให้แก่ตนเองอย่างรอบด้าน เพราะโอกาสจะมีให้เฉพาะผู้ที่พร้อมแล้วเท่านั้น

ความจริงแล้วเรื่องเช่นนี้มิใช่สิ่งที่เกินกว่าจะเข้าใจ แต่เหตุใดจึงมีเพียงประเทศจีนเท่านั้นที่นำมาปรับใช้ได้ผลดีดังที่ปรากฏเป็นข่าวตลอดเวลา
ดังเช่นการจับมือคืนดีกันระหว่างอิหร่านกับซาอุดิอารเบีย การเสนอให้ยุติสงครามในยูเครนและฉนวนกาซาแล้วนั่งลงเจรจาแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ เป็นต้น

ความเป็นประเทศใหญ่ที่มีความรับผิดชอบ อาศัยศักยภาพและบารมีเฉพาะตน ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาของมวลมนุษยชาติโดยพยายามใช้จังหวะโอกาสต่างๆที่เกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงทีและเห็นผลลงเอยในเชิงบวกเสมอ นับเป็นจุดเด่นอย่างยิ่งของจีน ที่ โจ ไบเดนบอกว่าเป็น ระบอบเผด็จการ

ไขคำจีน
机遇 จี อวี้ โอกาส